Temel Yalıtımı

Su yalıtımı, yapıların uzun ömürlü olmasını ve taşıyıcı sistemin sağlıklı kalmasını sağlayan en kritik uygulamalardan biridir. Özellikle temellerde su yalıtımı, binanın doğrudan toprakla temas ettiği bu en hassas bölgesinde nem, yeraltı suyu ve basınçlı su etkilerine karşı korunmasını sağlar. Bu rehberde, temel yalıtımında kullanılan malzeme türleri, uygulama teknikleri ve dikkat edilmesi gereken noktalar detaylı bir şekilde özetlenmiştir.

Temel Su Yalıtımının Önemi

Temel yalıtımı, binanın alt kısımlarına nüfuz eden nemin veya basınçlı suyun betonarme yapı elemanlarını etkilemesini engeller. Zamanla bu etki betonun karbonatlaşmasına, donatıların paslanmasına ve taşıyıcı sistemin zayıflamasına yol açar. Bu nedenle proje aşamasında doğru yalıtım malzemesinin seçimi ve uygulama kalitesi kritik önemdedir.

2. Temel Yalıtım Malzemeleri ve Özellikleri

2.1. Sürme Esaslı Su Yalıtım Malzemeleri

Bu malzemeler, uygulama yerinde fırça, rulo veya püskürtme yöntemiyle uygulanır ve genellikle sıvı veya iki bileşenli ürünlerden oluşur.

a) Çimento Esaslı Kristalize Ürünler

• Betonun iç yapısına nüfuz ederek kapiler boşlukları kristallerle doldurur.

• Pozitif ve negatif yönden uygulanabilir.

• Bodrum iç yüzeylerinde veya perde yalıtımında hem sürme hem toz serpme şeklinde kullanılır.

• Su depolarında kullanılabilir, zehirsizdir.

b) Çimento-Akrilik Esaslı Elastik Ürünler

• A bileşeni toz, B bileşeni sıvı akriliktir.

• Pozitif su basıncına karşı dayanıklıdır, çatlak köprüleme kabiliyeti yüksektir.

• Yüzey önceden nemlendirilmelidir.

c) Bitüm Esaslı Sürme Malzemeler

• Pozitif taraftan uygulanır.

• Temel dış yüzey yalıtımlarında tercih edilir.

• Uygulama öncesi astar gereklidir.

d) Poliüretan ve Poliürea Esaslı Malzemeler

• Yüksek elastikiyet (%400’e kadar).

• UV dayanımlı versiyonları mevcuttur.

• Teras, otopark gibi dış etkilere açık alanlarda kullanılır.

e) Akrilik Esaslı Malzemeler

• Kür sonrası elastik kalır.

• Katmanlar arası taşıyıcı takviyesi ile çatlakların üstesinden gelinir.

2.2. Örtü Esaslı Su Yalıtım Malzemeleri

a) Bitümlü Membranlar

• Polimer katkılı (APP veya SBS).

• 2-3 kat uygulanarak şalümo ile yüzeye yapıştırılır.

• Sıcak (APP) ve soğuk (SBS) iklimlere göre uygun ürünler seçilmelidir.

b) Sentetik Örtüler (PVC, EPDM, TPO, PE)

• Tek kat uygulanan, UV dayanımlı, elastik ürünlerdir.

• Temel, çatı, tünel, havuz, gölet gibi birçok alanda kullanılır.

• Mekanik tespit veya sıcak hava kaynağı ile montaj yapılır.

3. Uygulama Teknikleri

3.1. Yalıtımın Yönü

• Pozitif Yön: Suya bakan dış yüzey. Genel uygulama yönüdür.

• Negatif Yön: Su geçişi olmuş iç yüzey. Kristalize ürünlerle yapılabilir.

3.2. Bohçalama Yöntemi

• Dıştan Bohçalama: Temel altı ve perdeyi dıştan çevreler. En yaygın yöntemdir.

• İçten Bohçalama: Uygulama alanı sınırlı olan projelerde kullanılır.

3.3. Detay Noktaları

• Soğuk derzler, dilatasyon derzleri, süzgeç detayları gibi zayıf noktalar mutlaka su geçirimsiz detay bantları, şişen bantlar veya özel detay profilleri ile korunmalıdır.

4. Uygulama Aşamaları

1. Yüzey Hazırlığı: Temiz, nemli ve düzgün yüzey oluşturulmalı.

2. Malzeme Hazırlığı: Üretici talimatına göre karıştırılmalı.

3. Katman Uygulaması: Katlar arasında süre ve nem dengesi korunarak 2-3 kat yapılmalı.

4. Koruma: Uygulama sonrası don, yağmur ve aşırı sıcaklardan korunmalıdır.

   
   

5. Malzeme Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Su basıncının seviyesi (durağan mı, basınçlı mı?)

• Uygulama yönü (pozitif/negatif)

• Ortam koşulları (sıcaklık, UV etkisi)

• Zemin özellikleri ve yapı detayları

• Sağlık ve hijyen gereklilikleri (örneğin içme suyu depoları için)

Temel yalıtımı, yalnızca malzeme seçimiyle değil, detay çözümlemeleri ve uygulama kalitesiyle de başarıya ulaşır. İnşaat mühendisleri olarak, proje başında su yalıtımı kararlarını dikkatle planlamak, detay çizimlerini oluşturmak ve uygulamayı denetlemek, yapının sürdürülebilirliği için hayati önem taşır.